ΕΛΣΙΝΚΙ, 17 – 19 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011
Ημερίδα με θέμα: «Η διαμόρφωση των σχέσεων Εκκλησίας – Πολιτείας κατά τον Απόστολο Παύλο και την Ορθόδοξη Ανατολική Παράδοση»
Στις 18 Οκτωβρίου 2011 συνήλθε στο Ελσίνκι Ημερίδα με θέμα: «Η διαμόρφωση των σχέσεων Εκκλησίας – Πολιτείας κατά τον Απόστολο Παύλο και την Ορθόδοξη Ανατολική Παράδοση».
Στις εργασίες της ημερίδας συμμετείχαν Βουλευτές-μέλη της Διεθνούς Γραμματείας και της Επιτροπής Διεθνούς Πολιτικής της Δ.Σ.Ο. από Ελλάδα, Κύπρο, Ουκρανία, Ρουμανία, και Αλβανία. Επιπλέον, συμμετείχαν προσωπικότητες από το χώρο της πολιτικής, του ευρύτερου χριστιανικού στοχασμού και της εκκλησίας, όπως ο κ. Anssi Joutsenlahti, Β’ Αντιπρόεδρος του Κοινοβουλίου της Φινλανδίας, η κα Tarja Filatov, μέλος του Κοινοβουλίου της Φινλανδίας, ο κ. Mitro Repo, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο Σεβ. Μητροπολίτης Ελσίνκι κ. Αμβρόσιος, η Επίσκοπος της Ευαγγελικής-Λουθηρανικής Εκκλησίας της Φινλανδίας κα Irja Askola κ.α.
Εισηγήσεις πραγματοποίησαν ο κ. Πέτρος Βασιλειάδης, Καθηγητής του Τμήματος Θεολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με θέμα: «Ορθοδοξία και νεωτερικότητα και η παρακαταθήκη του Αποστόλου Παύλου για τις σχέσεις Εκκλησίας – Πολιτείας», ο κ. Vladimir Glagolev, Καθηγητής του Τμήματος Φιλοσοφίας του Κρατικού Πανεπιστημίου Διεθνών Σχέσεων της Μόσχας, με θέμα: «Οι πολιτισμικές διαδικασίες ως πτυχή των σχέσεων εκκλησίας – κράτους», ο Καθηγητής κ. Valery Alexeev με ομιλία επί του κεντρικού θέματος της Ημερίδας και, τέλος, ο Δρ. κ. Κώστας Μυγδάλης, ο οποίος πραγματοποίησε εισήγηση με θέμα: «Σχέσεις Εκκλησίας – Πολιτείας και νέες τεχνολογίες». Στο τέλος των εργασιών της Ημερίδας υιοθετήθηκε κείμενο Συμπερασμάτων.
Τα μέλη της Δ.Σ.Ο. είχαν συνάντηση και εκτενή συζήτηση με τον Πρόεδρο του Κοινοβουλίου της Φινλανδίας, κ. Eero Heinäluoma, ο οποίος εξέφρασε το ενδιαφέρον του για την επαναδραστηριοποίηση αντιπροσωπείας του Κοινοβουλίου της Φινλανδίας στις πρωτοβουλίες της Δ.Σ.Ο.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η Διεθνής Γραμματεία της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας (Δ.Σ.Ο.) σε συνεργασία με το Φινλανδικό Κοινοβούλιο, την Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Φινλανδίας και το πολιτιστικό Κέντρο SOFIA, με την ευθύνη της Επιτροπής Διεθνούς Πολιτικής της Δ.Σ.Ο., διοργάνωσε ημερίδα με θέμα: «Η διαμόρφωση των σχέσεων Εκκλησίας – Πολιτείας κατά τον Απόστολο Παύλο και την Ορθόδοξη Ανατολική Παράδοση» την Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2011. Σε αυτή συμμετείχαν βουλευτές, προσωπικότητες από το χώρο της πολιτικής, της επιστήμης, της εκπαίδευσης, του ευρύτερου χριστιανικού στοχασμού και της Εκκλησίας. Μετά τις εισηγήσεις, τις παρεμβάσεις και το διάλογο που ακολούθησε, προέκυψαν τα ακόλουθα συμπεράσματα:
Είναι γνωστό ότι η Ορθοδοξία βρίσκεται στις απαρχές της διαμόρφωσης της εθνικής αυτοσυνειδησίας και της κρατικής υπόστασης πολλών χωρών της Ευρώπης και του κόσμου. Η θρησκευτική ελευθερία είναι βασική συνταγματική αρχή και θεμελιώδες δικαίωμα παντός ατόμου και προστατεύεται εκ μέρους του Κράτους, το οποίο οφείλει να αποτρέπει κάθε παραβίασή της.
Στο συνέδριο καταγράφηκε η ανάγκη της επιβεβαίωσης των διακριτών ρόλων Πολιτείας και Εκκλησίας στο σύγχρονο κόσμο και αναδείχθηκε ο θετικός ρόλος της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας (Δ.Σ.Ο.) στη διαμεσολάβηση των σχέσεων των δύο αυτών πόλων.
Το Κράτος ως ένας από τους κυρίαρχους θεσμούς της κοινωνίας των πολιτών δεν φέρει μόνο την ευθύνη για τη στρατιωτικο-πολιτική ασφάλεια και την κοινωνική ευημερία των πολιτών, αλλά και για την κυρίαρχη άποψη περί ηθικής, για την ευδαιμονία της οικογένειας και για την υψηλή πνευματικότητα του λαού. Εκκινώντας απ’ αυτό θεωρούμε την Εκκλησία συνεργό του Κράτους και αναπόσπαστο και σημαντικό μέρος της κοινωνίας, της οποίας αποτελεί το πνευματικό και ηθικό έρεισμα.
Η κατανόηση της έννοιας του Κράτους αποκλειστικά ως θεσμού διαχείρισης, απαλλαγμένου από παραδόσεις και ηθικούς κανόνες και την όποια κοινωνική και ηθική ευθύνη, δεν συμβάλλει στην επίλυση των πολλαπλών προβλημάτων ηθικής των σύγχρονων κοινωνιών.
Η προσπάθεια οικοδόμησης μιας κοινωνίας των πολιτών χωρίς την Εκκλησία οδηγεί ολοένα και περισσότερο σε ένα νέο “κοσμικό ολοκληρωτισμό”, ο οποίος επιδιώκει να “απαλλάξει” την κοινωνία από κάθε είδους επιρροή της Εκκλησίας, να την εκτοπίσει από το δημόσιο βίο, να μην της επιτρέπει να εκφράζει δημόσια τις ηθικές της εκτιμήσεις και να κρίνει αποφάσεις και πρακτικές της υφιστάμενης εξουσίας.
Η Εκκλησία, χωρίς να απεμπολεί τις αρχές της, οφείλει να δημιουργήσει πλαίσιο ειλικρινούς διαλόγου για την εμπέδωση των δημοκρατικών θεσμών στις σύγχρονες κοινωνίες και να υπερασπισθεί την ιδέα του πολιτισμικού πλουραλισμού και της πολυπολιτισμικότητας, ως αναγκαίο συστατικό στοιχείο των σύγχρονων κοινωνιών και της σύγχρονης μαρτυρίας της.
Τα Κράτη οφείλουν να κατανοήσουν τη δισχιλιόχρονη σωτήρια παρουσία της Εκκλησίας στον κόσμο και να συμβάλουν δια των μέσων που διαθέτουν στην ασφαλή παρουσία των Ορθοδόξων Εκκλησιών σε περιοχές πολιτικών ταραχών και κρίσης. Σε χώρες όπου οι Ορθόδοξοι αποτελούν μειονότητα, ιδιαιτέρως στη Μέση Ανατολή, αναγνωρίζεται ο κίνδυνος διολίσθησης του Κράτους σε πολιτικές προστατευτισμού της κυρίαρχης θρησκευτικής ομολογίας και μη σεβασμού των άλλων θρησκευτικών και πολιτισμικών ιδιαιτεροτήτων, που οδηγούν σε παραβιάσεις των θεμελιωδών αστικών και πολιτικών δικαιωμάτων.
Η Πολιτεία και η Εκκλησία, κατά την τρέχουσα περίοδο βαθειάς πνευματικής και οικονομικής κρίσης, επιβάλλεται να εντείνουν τη συνεργασία τους σε όλα τα επίπεδα, στην κατεύθυνση της ψήφισης, παραλλήλως προς τα διεθνώς κατοχυρωμένα ανθρώπινα δικαιώματα (Human Rights), διακήρυξης ανθρωπίνων ευθυνών (Declaration of Human Responsibilities) επ’ ωφελεία των ασθενέστερων οικονομικών τάξεων και του φυσικού περιβάλλοντος.